Kendi Kendinde Aramak

Kendini kendinden aramak diye bir şey vardır; kulağa tuhaf gelse de bu, insanın farkındalığının en kıymetli göstergesidir. Böyle insanlar ne başkalarıyla kendilerini kıyaslar ne de kimseyi kendilerinden üstün ya da değersiz görür. Ölçüleri sadece iç dünyalarında şekillenir. Doğruları da yanılgıları da onlara aittir. Hayatı tanımaya önce içlerinden başlarlar; kendilerini sorgular, öğrenir ve sonra dışarıyı keşfetmeye yönelirler. İnsanın yapabileceği en büyük iyilik, hâllerini bilmesi ve tanımasıdır. Seni senden daha iyi tanıyacak biri varsa, o da seni senden dinleyendir. Kimseye tüm benliğini anlatmaya çalışma; seni en iyi tanıyan yine sensin.

Kendini tanımak kolay bir yol değildir; çünkü insan en çok kendinden kaçmaya meyillidir. Kendiyle yüzleşmek, başkasının gözünde göründüğü hâlinden daha ağırdır. Aynada gördüğün yüzü bilirsin ama aynanın ardındaki ruhu bilmek cesaret ister. İşte o cesareti gösteren insan, hayatın zorlukları karşısında daha sağlam durur. Çünkü bilir ki dışarıda ne olursa olsun, içeride kendine yaslanabileceği bir omuz vardır.

Kendiyle tanışan insan artık başkalarının gözüne göre şekillenmez. Ne övgüyle büyür ne de yergiyle küçülür. Yanlışa düştüğünde önce kendi vicdanına danışır; doğruluk gösterdiğinde de önce kendi gönlünde karşılığını bulur. Onun için asıl mesele, başkasının gözünden düşmek değil; kendi gözünden düşmemektir.

Ve aslında en büyük huzur da burada gizlidir: Kendiyle barışık olan insan, dünyanın gürültüsü içinde bile sessiz bir liman bulur. O liman ki ne fırtınalarla yıkılır ne de zamanın akışıyla tükenir. İnsanın özüyle dostluğu, bütün yolculukların en kalıcısıdır.

İnsanın özüyle dost olması, hayatın en büyük armağanıdır. Çünkü kendiyle kavgalı olan insan, nereye giderse gitsin huzursuzluk taşır yanında. Kalabalıkların içinde bile yalnız hisseder; oysa kendini tanıyan insan, yalnızlığında bile tamamdır.

Kendiyle barışmış insan, başkalarının sözlerini de farklı duyar. Eleştiriyi yıkıcı bir taş değil, yol gösteren bir işaret olarak görür. Övgüyü ise bir taç değil, bir tebessüm gibi kabul eder. Onun için değer, dışarıdan gelen bakışlarda değil; içeride kurduğu dengededir.

Belki de bu yüzden, insanın en uzun ve zor yolculuğu, kendi içine yaptığı yolculuktur. Bu yol bazen sessizlikle, acıyla, bazen de fark edişin tatlı sevinciyle örülüdür. Ve bu yolun sonunda insan, başkalarının gölgesinde değil, kendi ışığında yürümeyi öğrenir.#

Çünkü en sonunda, insanın kendi kendine söylediği sözler, başkalarının söylediklerinden çok daha gürültülüdür. İşte o sözler güzelse, insanın içi de huzurla dolar; ama o sözler dikenliyse, dünyanın tüm güzellikleri bile ruhunu iyileştiremez. Bu yüzden, kendine karşı dürüst olmak, hayatta sahip olunabilecek en değerli erdemdir.