sözlük

çağı ve insanları anlamak üzerine kelimelerin insanlarda uyandırdığı duyguların özüne inmek istedim.

Ekim 23, 2025 - 00:08
Ekim 24, 2025 - 15:10
 0  6
sözlük
duyguların karşılığını anlatan kelimeleri hiç bir sözlükte bulamazsınız..

Yıllar sonra sözlüğü aldım elime kapağında ki tozları üfleyip sildim. Sözlüğün içinde beni neler karşılayacak biliyordum çünkü yıllardır kullandığım ve bana cümlelerin şifresini söyleyen bir kitaptı lakin kadim bir bilginin kapısı açılıyor gibi hissederek ilk kelimeye baktım.

Merhamet: bir kimsenin veya bir başka canlının karşılaştığı kötü durumdan dolayı duyulan üzüntü, acıma.

Acımak mı? En dipten en tepeye kadar acınacak bir haldeyken insanlık, kimin kime acıyacağı düşünülmesi gerekiyorken merhametin anlamı bu olamazdı. Üzüntü kadar basitleşmiş olamazdı merhamet, merhametin tüm duyguları kucaklayan bir yanı olmalıydı, merhamet birkaç duyguyu doğuramazdı sonuç olarak. Hatta merhamet koşulsuz bir kabul ediş ve tüm iyi ve kötü niyetleri kenarı iten anne olmalıydı.

Mahcup: utangaç.

İnsan utanmalı. İnsan neden utanmalı? İnsan karşılık vermediği tüm sevgilerden utanmalı.

Kibir: kendini beğenme, başkalarından üstün tutma, büyüklenme, benlik, gurur.

Kendini beğenme ile başlayan ve gururla biten bir açıklama. Gurur bende kendine yakıştırılmayan bir davranış karşısında karakter sergilemektir. Kendine yakışmayan bir davranışla karşılaştığında gösterilen tepkidir. Gurur büyüklenme ile aynı cümlenin içinde olamaz. Bir insan, gururu ne boyutta olursa olsun kendisini başka bir insanın hataları ve doğruları üstünde göremez.

Özlemek: bir kimseyi, bir yeri veya bir şeyi görmeyi, ona kavuşmayı istemek, göreceği gelmek.

Ben özlemek yerine artık sensedim kelimesini kullanıyorum çünkü bir yeri ve bir şeyi özlemiyorum. Kendim olduğum zaman benim için etrafımdaki her şey kıymetini yitiriyor.

Hata: yanlış.

Hatanın kontrol dışı bir bilinç ile yanlışın ise kontrol altında bir bilinçle yapıldığını düşünürüm. Bilerek yapılan bir hata, yanlıştır. Hatanın yanlış olması için tekrar içermesi gerekir. Kısaca yanlışın atası hatadır ve kimse atası ile değil o anla değerlendirilmelidir.

Yıkılmak, mecazi anlamda kullanılan hiçbir kelime sözlükte yer bulmamalı çünkü mecaz kelimesi bunu gerektirir. Mecaz bir metafordur ve metafor bir çıkar içermeye açılan gizli bir kapıdır. Ayrıca mecaz gerçek anlamın dışında kullanılır, gerçek ve doğru aynı şey değildir. Gerçek yaşayınca belli olur ve kabul görür doğru ise yaşansa bile kabul görmeyebilir çünkü doğru bir çıkar kapısıdır.

Sevgi: insanı bir şeye veya bir kimseye karşı yakın ilgi ve bağlılık göstermeye yönelten duygu.

Burada iki şeye dikkat çekmek istiyorum. Birincisi sevginin insanı bir şeye yönelten bir duygu olduğunu söylerken sevginin insan özlü bir şey olduğu düşünülmesi ikincisi sevginin bir duygu olması. Birincisi için şunu diyebilirim sevgi bir canlılık özelliğidir. İnsan kaynaklı değildir ve şundan adım gibi eminim ki yeryüzünde en çok hayvanlar tarafından sevildim. İkincisi sevgi bir merhamettir asla bir duygu değildir.

Sözlüğü kapatmadan önce düşündüm ve dedim ki yıllarca yanılmışım acaba yanlış mı yaptım yoksa büyük bir hata mı? Sözlük ne demek?

Sözlük, Bir dilin bütün veya belli bir çağda kullanılmış kelime ve deyimlerini alfabe sırasına göre alarak tanımlarını yapan, açıklayan, başka dillerdeki karşılıklarını veren eser, lügat.

Sadece bunu düşündüm. Bu çağda yaşamadığımı ve bildiğim dili konuşmadığımı. Eğer bu çağda yaşamış ve bildiğim dili konuşmuş olsaydım ömrüm büyük bir yanlış ya da büyük bir hatadan ibaret olacaktı. Oysa ben, kendimi başka çağlarda sensemişim.

Tepkiniz Nedir?

like

dislike

love

funny

angry

sad

wow

Mehmet şahin Durmadan yazdım yazmasam delirirdim