Eskişehir Odunpazarı

Odunpazarı Tarihi

Eskişehir ovasına yüksekten bakan Odunpazarı, kentin en eski yerleşim yeridir. İlçenin tarihinin, Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıçaslan’ın Anadolu’da Türk hakimiyetini kabul ettirdiği Miryokefalon Savaşı’nı kazanmasıyla başladığı rivayet ediliyor. Savaş sonrasında Eskişehir’e gelen halk yerleşmek için havasının sağlıklı olduğuna karar verdikleri bu bölgeyi seçerek yerleşiyor. Yıllar içinde gelişmeye devam eden şehrin aşağı kısmı, 1905 yılında çıkan yangında zarar görüyor. Yangın sonrasında ticaret merkezleri bu Odunpazarı’na doğru kayarak, bakırcılar, demirciler gibi meslek sokaklarını oluşturuyorlar. Köylülerin dağdan getirdikleri odunları burada satmaları nedeniyle Odunpazarı adını alan ilçe, Osmanlı sivil mimarisinin en özgün örneklerini günümüze kadar taşıyor. 1988 yılında “Odunpazarı Tarihi ve Kentsel Sit Alanı” ilan edilen bölge, Odunpazarı Belediyesi ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin girişimleriyle aslına uygun olarak restore edilmiştir. Doku bütünlüğü korunan bölgede 300 ev, 3 cami, 2 kervansaray ve 15 çeşmenin restorasyon çalışmaları tamamlanmıştır. 

Tarihi Odunpazarı Evleri, Türk konut mimarisinin ve yapıldığı döneminin sosyal ve kültürel özelliklerini taşıması nedeniyle önemlidir. 19. Yüzyılın geleneksel dokusunu koruyan yerleşim bölgesinin merkezinde Kurşunlu Külliyesi yer alıyor. Burada evlerin konumu, sokakla görsel iletişimi sağlayacak şekilde yerleşmiş olup genellikle üst katları cumbalı veya çıkmalıdır. Bitişik nizam inşa edilen bu evler, konumları ve görünümleri ile sokakların şekillenmesinde etkili olmuştur.

Odunpazarı’nın tarihi evlerinin yapımında genellikle ahşap hatıllı kerpiç sistemi kullanılmıştır. Bir, iki veya üç katlı inşa edilen yapıların cephelerindeki kapı, pencere, cumba detayları ve ahşap işçilikleri evleri benzersiz kılıyor. Restorasyon çalışmalarıyla hayat bulan Odunpazarı evlerinin büyük bir bölümü günümüzde kafe, restoran, müze ve butik otel olarak hizmet veriyor. Dinlenmek için oturduğunuz kafede veya gezdiğiniz müzede

bu yapıların içlerini görebilme şansınız bulunuyor.